William Byrd 400 jaar dood, deel 1. William Byrd (1543-1623) overleed op 4 juli 1623 en dat is dit jaar, 2023, precies vierhonderd jaar geleden. Reden om aandacht te schenken aan deze begaafde componist. In deel 1 vooral aandacht voor zijn vocale werken.
Byrd kreeg als kind muziekles van de bekende componist Thomas Tallis in de koninklijke kapel te Londen. Op 20-jarige leeftijd werd hij benoemd tot organist van de kathedraal in Lincoln, en 9 jaar later, in 1572, samen met Tallis, werd hij organist van de Chapel Royal.
In 1575 kreeg hij, ook weer met Tallis, vergunning van Koningin Elizabeth I voor het drukken en verkopen van muziek.
Byrd wordt gezien als de grootste Engelse componist van zijn tijd. Niettemin werd altijd maar een klein deel van zijn oeuvre uitgevoerd. Wellicht heeft dat te maken met het feit dat, alhoewel hij werkzaam was in het Protestante Engeland, hij toch met hart en ziel katholiek was. Niettemin bleef hij in de gunst van de koningin, waarschijnlijk omdat hij zonder onderscheid componeerde voor de anglicaanse en de katholieke eredienst.
Byrd schreef ook instrumentale muziek, zoals voor orgel, virginaal en gamba-consort.
William Byrd overleed als tachtiger op 4 juli 1623. Ondanks aanvaringen met zijn werkgevers en de boetes die hij daardoor moest betalen, stierf hij rijk en werd hij in de annalen van de Chapel Royal opgenomen als “Father of Musick”.
Thomas Tallis (1505-1585)
1. O ye tender babes
The Theatre of Voices olv. Paul Hillier
(CD William Byrd – Motets and Mass for 4 voices. ECM 439 172-2)
William Byrd (1543-1623)
2. Turn our captivity
3. Ave Verum corpus
4. O magnum Mysterium
The Cambridge Singers olv. John Rutter
(CD Ave Verum Corpus – Motets and Anthems. Collegium Records COLCD 110)
William Byrd
5. Prelude and Voluntary
6. Fantasy a 3 in C
7. Fantasy a 4 in G
8. Delight is dead
Tamara Crout, sopraan. Lawrence Lipnik, viola da gamba. The New York Consort of Viols
(CD Music of William Byrd – New Consort of Viols. Lyrichord LEMS 8015)
William Byrd
9. Mis voor vijf stemmen
– Kyrie
– Gloria
– Credo
– Sanctus. Benedictus
– Agnus Dei
The Hilliard Ensemble olv. Paul Hillier
(CD Byrd Masses for 3, 4 & 5 voices. EMI Classics CDM 7 63441-2)
