Een Os op het dak 56: De Os in tijden van oorlog #18.
Een introductie van eigentijdse muziek in gewonemensentaal.
Aflevering zesenvijftig van Een os op het dak van Thea Derks, vernoemd naar haar boek Een os op het dak: moderne muziek na 1900 in vogelvlucht.
Ten tijde van de vorige aflevering begonnen westerlingen de oorlog van Rusland tegen Oekraïne beu te worden. Inmiddels is deze door een nieuwe oorlog zelfs geheel naar de achtergrond verdwenen. Arm Oekraïne, dat toch al te weinig echte steun krijgt om zich tegen de Russische overmacht te weren.
Zoals Oekraïne al eeuwen lijdt onder de heerszucht en moorddadigheid van hun Russische buurland, zo lijden ook de Palestijnen al 75 jaar onder de onderdrukking en het eeuwigdurende landjepik door Israël. Dat dit afgelopen oktober leidde tot een apocalyptische geweldsuitbarsting zou niemand moeten verbazen, aangezien wij Westerlingen consequent wegkijken en de al vele malen toegezegde tweestatenoplossing niet helpen realiseren.
Het gewone volk is altijd de dupe. Israëliërs, Palestijnen, Oekraïners – maar ook Russen –sterven door de onwil van de grote mogendheden om een oplossing af te dwingen. In deze aflevering vandaag aandacht voor muziek van Oekraïense, Israëlische en Palestijnse componisten.
Het programma opent met Prostory Svitla voor symfonieorkest en elektronica van Alla Zagaykevych. Zij werd in 1966 geboren in Chmelnitski, een stad in het westen van Oekraïne. Zij studeerde compositie aan de Nationale Muziek Academie in Kyiv en muziekinformatica aan het IRCAM in Parijs. Vanaf 1997 geeft zij zelf les aan het conservatorium van Kyiv, waar ze een Elektronische Studio in het leven riep. Sinds 2010 is zij president van de Elektroakoestische Muziek Associatie van Oekraïne.
Onder haar studenten bevond zich ook een Israëlisch-Oekraïense componiste. Zij stuurde weliswaar twee opnames voor dit programma, maar besloot op het laatste moment (zondagmiddag 5 november) dat deze onder geen beding mogen worden uitgezonden. Zelfs haar naam mag niet genoemd worden, omdat ze zich niet kan vinden in de visie over het conflict.
Muziek verbroedert dus helaas niet….
In plaats daarvan twee werken van Palestijnse componisten. Van Patrick Lama klinkt Passé Présent, uitgevoerd door de pianist Fadi Deeb. Hierop volgt A’n Insan (betreffende een mens) van Said Murad. De vermaarde Palestijnse zangeres Nai Barghouti wordt begeleid op qanun (plankciter) door Khalil Khouri.
Palestijnse componisten leven vaak in diaspora, zoals Habib Touma, die in 1934 in Nazareth werd geboren en na zijn studie aan het conservatorium van Tel Aviv naar Duitsland verhuisde. Van hem klinkt het pianostuk Maqam for Nathalie.
Ook de in 1970 in Tel Aviv geboren Samir Odeh-Tamini verhuisde naar Duitsland. Op zijn 23e begon hij aan een studie muziekwetenschap in Kiel en daarna studeerde hij compositie bij Younghi Pagh-Paan en Günter Steinke in Bremen. Tegenwoordig leeft en werkt hij in Berlijn. Vandaag een uitvoering van zijn orkestwerk Rituale uit 2008.
De 1e druk van Een os op het dak is uitverkocht, maar via boekenbestellen.nl ontvangt u een exemplaar van de 2e druk.
1. Alla Zagaykevych [foto]. Prostory Svitla, voor orkest en elektronica,
opgedragen aan Józef Patkowski.
Nationaal Philharmonisch Symfonie Orkest van Warschau
olv Vimbayi Kaziboni.
2. Patrick Lama. Passé-Présent.
Fadi Deeb, piano.
3. Said Murad. A’n Insan.
Nai Barghouti, zang. Khalil Khouri, qanun.
4. Habib Touma. Maqam for Nathalie.
Mira Abualzulof, piano.
5. Samir Odeh-Tamimi. Rituale.
Deutsches Symphonie-Orchester Berlin olv Simone Young.
Samenstelling, presentatie en techniek: Thea Derks.
