Een os op het dak 61: De os in tijden van oorlog #24.
Een introductie van eigentijdse muziek in gewonemensentaal.
Aflevering eenenzestig van Een os op het dak van Thea Derks, vernoemd naar haar boek Een os op het dak: moderne muziek na 1900 in vogelvlucht.
Het is vandaag 79 jaar geleden dat we bevrijd werden van de nazi’s. De Russen behoorden in 1945 tot de bevrijders, maar zijn tegenwoordig een nietsontziende agressor die met steeds hevigere aanvallen de Oekraïners op de knieën probeert te dwingen. Het is treurig te zien hoe Europa maar blijft treuzelen om hun de wapens te sturen die ze nodig hebben om Poetin en zijn hordes van zich af te schudden.
De maatschappelijke en politieke ontwikkelingen bieden helaas weinig hoop op verandering. Hetzelfde geldt voor het klimaat. Hoewel de ene hittegolf volgt op de andere overstroming en hoewel gletsjers smelten en het koraal afsterft vanwege de opwarming van de aarde, blijven we lustig doorconsumeren.
De Amerikaanse componist Meira Warshauer [foto] maakt zich grote zorgen om onze aarde en weet dit te vertalen naar indringende muziek. Recent verscheen haar driedelige cyclus Ocean Calling voor twee piano’s op cd, een sterk pleidooi voor een betere bekommernis om onze wereldzeeën.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vluchtten veel Joden vanuit Duitsland naar ons land, waar ze niet altijd even gastvrij werden ontvangen. Toen Poetin in 2022 Oekraïne binnenviel, waren we iets hartelijker naar degenen die het oorlogsgeweld trachtten te ontvluchten. De Oekraïense musicus Oksana Imametdinova drukt haar gevoelens hierover uit in het Dankjewel Nederland. Met dit roerende lied openen we op deze bevrijdingsdag het programma. Hierna volgt de cyclus van Warshauer.
We besluiten met twee werken van Oekraïense componisten. Sergey Vilka werd in 1987 geboren in Donetsk. Deze stad in de regio Donbas wordt al sinds 2014 door de Russen bezet. Vilka groeide op in een muzikale familie en speelt fluit, bas en keyboard. Als componist beweegt hij zich op de raakvlakken tussen klassieke avant-garde, jazz, rock- en elektronische muziek. Hij componeerde Modular Music II for 5 Musicians in 2023.
Tot slot hoort u Lacrimae. Dolor. Oblivio voor fluit en bandura, dat de Oekraïense Olena Nemesh in oktober 2023 componeerde. Ze schreef hierover: ‘Mijn stuk gaat over iemand die voortdurend veranderingen in zichzelf ervaart, zich zorgen maakt en iedereen verloren heeft. Haar lichaam wordt doorboord door tranen en pijn. Explosies, angst, chaos. Dit is het heden, dat een persoon uit het volle leven slaat. Echter, haar persoonlijkheid worstelt, streeft naar het beste, probeert een dialoog met zichzelf te vinden.’
De 1e druk van Een os op het dak is uitverkocht, maar via boekenbestellen.nl ontvangt u een exemplaar van de 2e druk.
1. Oksana Imametdinova. Dankjewel Nederland.
Oksana Imametdinova, zang en bandura.
2. Meira Warshauer [foto]. Ocean Calling.
Phillip Bush & Elizabeth Loparits, piano.
3. Sergey Vilka. Modular Music II for 5 instruments.
Divertimento Ensemble (Carlotta Raponi, piccolo; Mauriio Longoni, basklarinet; Lorenzo Gorli, viool; Daniele Valabrega, altviool; Martina Rudic, cello).
4. Olena Nemesh. Lacrimae. Dolor. Oblivio.
Anastasia Kyshkovska, bandura. Liam Campbell Kongsbak, fluit.
Samenstelling, presentatie en techniek: Thea Derks.