za 18 mei, 17:00 uur – House of Hard Bop.
Vibrafonist Bobby Hutcherson (1941-2016) begint in 1963 platen onder eigen naam op te nemen voor Blue Note Records. Het label geeft hem al gauw carte blanche. Alfred Lion, een van de oprichters van Blue Note: “Listen, you make all the albums you want. Just call me and you can record.” De teller zal oplopen tot ruim twintig titels (1977).
In 1968 staat tenorist Harold Land naast Hutcherson in de studio, als co-leader. Het resultaat is het album Total Eclipse; vijf stukken die zich stilistisch soepel bewegen tussen hard bop en beyond – richting niet eerder betreden terrein.
De vibrafoon behoorde in de jaren ’60 tot de wat minder populaire instrumenten. Ja, je had Lionel Hampton, Milt Jackson, maar een van de eersten die de vibrafoon de nieuwe stijlontwikkelingen in trok was Bobby Hutcherson (foto). In 1963 was het altist Jackie McLean die in zijn kwintet de piano verving door Hutchersons vibrafoon. One Step Beyond was de titel van die Blue Note plaat. En een jaar later is het Eric Dolphy die stilistisch nog een stapje verder gaat in zijn meesterwerk Out to Lunch! Eveneens geen piano, Hutcherson aan de vibes. (“Out” betekent hier: buiten de grenzen van de conventionele spelregels. “Beyond”, een soortgelijke betekenis.)
Naast Hutcherson en Land bestaat de kwintetbezetting op Total Eclipse uit pianist Chick Corea – hier in de beginfase van zijn carrière -, bassist Reggie Johnson en drummer Joe Chambers. Tenorist Harold Land hoorden wij eerder in House of Hard Bop (op 20-04-2024) in het kwintet van Clifford Brown & Max Roach. Dat was 1955. Sindsdien heeft zijn ontwikkeling niet stil gestaan. Zijn elastische toonvorming staat in evenwichtig contrast met de ‘koele’ klank van de vibes.
Herzog
Het modale Herzog is de pittige opening van de reeks. De drie solisten geven hun visitekaart af, opgestuwd door de timekeepers Johnson en Chambers. De energie spuit er vanaf. Horen we in Harold Lands solo hier en daar een Coltrane-invloed?
Total Eclipse
Afkoeling – laag tempo, thema met breed uitgesmeerde tonen, meditatieve sfeer. Maar…dat blijft niet zo.
Matrix
Vier van de vijf stukken zijn van Hutcherson, Matrix is van Chick Corea. Het staat op zijn album Now He Sings, Now He Sobs dat hij enkele maanden eerder opnam. Het thema opent met twee bedrieglijk eenvoudige melodielijntjes: een stijgend majeur-toonladdertje, beginnend op de terts, dat na een onderbreking door piano en drums dalend terugkeert naar de grondtoon, met nu een kleine terts. Klinkt simpel, maar het wérkt! Dit alles overigens ritmisch rijk vorm gegeven. Het up tempo is weer terug. De onderliggende vorm is die van een 12-matige ‘blues’, maar dat wordt listig gecamoufleerd.
Grensoverschrijdend Gedrag
Die kwalificatie betreft het laatste stuk van het album, Pompeian, en is hier positief bedoeld. Fluit en marimba zijn nieuwe klankkleuren. De grensoverschrijding betreft andere muzikale parameters. Laat u verrassen!
————————————
Een jaar later, in 1969, publiceert Blue Note de plaat Medina. Dezelfde bezetting, maar aan de piano zit nu Stanley Cowell. Drie stukken, Avis, Come Spring en Dave’s Chant completeren dit hoogst interessante uur.
(Gezien Hutchersons foto op de hoes van de lp, is zijn hoofdhaar simultaan meegegroeid met zijn muzikale ontwikkeling. Vooruit, steek nog maar eens op. Hij overleed aan longemfyseem.)
House of Hard Bop – Eric Ineke
