Bestaat er zoiets als Utrechtse jazz? Dan maakte Gijs Hendriks het.
Er wordt in Nederland al een jaar of honderd jazz gemaakt en door de jaren heen zijn er zeker regionale scenes ontstaan. In Amsterdam draait alles om impro, muziek van de derde weg tussen jazz en (hedendaags) klassiek. Rond Tilburg bloeit de harde avant-garde. In Noordzeestad Den Haag hoorde je jarenlang meer het mainstreamgeluid.
Gijs Hendriks (1938-2017) doorliep in de jaren vijftig het Conservatorium in zijn thuisstad Utrecht, in een tijd dat daar nog geen jazz gegeven werd. Daarna werd het de saxofoon, in het dansorkest van de Vara, waar meer dan genoeg jazz gespeeld werd. Pas in 1985 vond hij de tijd rijp om zelf voor een combo te staan.
Speelt Hendriks de traditionele, goed in het gehoor liggende jazz die hij bij de Vara moest spelen? Ja en nee. Vooral nee eigenlijk. Met zijn kwintet neemt hij de standards als beginpunt voor zijn eigen composities. De rhythm changes (de akkoorden van “I got rhythm”, die in tig andere composities gebruikt zijn) worden verwerkt in zijn compositie “Jungle Beat”, en “I’ve found a new baby”, ook al zo’n nummer uit het ijzeren repertoire, wordt omgetoverd tot “TSP”. De enige oude compositie die in onbewerkte vorm op de lessenaar komt, is “Reflexions” van Thelonious Monk. Conclusie: na jaren braaf Dixieland en Swing te hebben gespeeld, waait de wind bij Hendriks nu uit een heel andere hoek.
